Süt yağından üretilen hayvansal bir gıda maddesi olan tereyağı başta kahvaltı sofraları olmak üzere Türk mutfağında severek kullanılan bir üründür.Tereyağı, yapımında kullanılan sütün rengine göre sarı ya da beyaz renkte olabilmektedir. İnek sütünden elde edilmesinin yanı sıra koyun ve keçi sütünden de üretilir. Tatları aynı olmakla birlikte koyun ve keçi sütünden yapılanların rengi biraz daha açıktır. Beslenmede önemli bir yere sahip olan tereyağı, üretilen birçok yağın tersine tamamen doğal ve sağlıklıdır. İçerisinde yer alan yüksek kalsiyum ve protein ile besleyici özelliğe sahiptir. A, E ve k vitaminleri açısından zengin olması vücut fonksiyonlarının devamlılığı açısından oldukça önemlidir. Kahvaltıda tüketilen tereyağı güne sağlıklı ve zinde başlamanıza yardımcı olur. Kahvaltı öğününün yanı sıra yemekleri lezzetlendirmek için de kullanılır. Başta tel tel ayrılan pirinç pilavı olmak üzere pek çok yemeğe ayrı bir lezzet katan tereyağı şerbetli tatlılarda ve hamur işlerinde de tercih edilir.
EVDE TEREYAĞI YAPIMI
Önceleri özellikle kırsal kesimlerde tereyağı yapımı günlük hayatın bir parçasıydı. Köy halkı kendi beslediği, yetiştirdiği büyükbaş hayvanını sağarak doğal ve taze günlük sütlerden kendi tereyağını üretirdi. Günümüze gelindiğinde şehirde yaşayan insanlar için de tereyağı yapımı oldukça kolaydır. Evde lezzetli, doğal ve besleyici bir tereyağı hazırlamak istiyorsanız detaylara geçelim:
Evde tereyağı hazırlamak için ihtiyaç duyulan tek şey süt kaymağıdır. Yapımındaki en önemli püf nokta ise kaymağın çalkalanmasıdır. Eskiden köy yerlerinde yayıklarla yapılan bu işlem günümüzde kapaklı bir cam kavanozda kolaylıkla yapılabilmektedir. Evde tereyağı yapımına geçecek olursak öncelikle sütün kaymağının oda sıcaklığında yani 20 derece olması gereklidir. Kaymağı kapaklı bir cam kavanoza alarak içindeki yağlar topaklaşana kadar çalkalıyoruz. Kaymak yayık altı suyundan ayrışana kadar çalkalama işlemine devam ediyoruz. Cam kavanozda çalkalama yaparken zorlanıyorsanız mikser ya da robot da kullanabilirsiniz. Eğer kaymak doğru ısıdaysa kısa süre içinde topaklaşacaktır. Ayrılıp topaklaşan yağ çabuk ekşimesin diye suyundan tamamen temizlenerek yıkanır. Tereyağına tuz eklenmesi de hem yağın ekşimesini önler hem de raf ömrünü birkaç gün uzatır. Evde hazırladığınız bu taze tereyağını dondurmadan önce dilediğiniz gibi şekillendirebilirsiniz. İsterseniz elle yuvarlayarak tekerlek şeklinde isterseniz de kâğıda sararak silindir şeklinde muhafaza edebilirsiniz. Tuzlama sırasında dilerseniz kekik, dereotu, rendelenmiş sarımsak ve pul biber gibi baharatlar ekleyerek çok değişik tatlarda tereyağı da elde edebilirsiniz. Baharatları ekledikten sonra tereyağını folyo ya da streç filme sararak rulo şeklinde buzdolabında soğutabilirsiniz.
TEREYAĞININ FAYDALARI NELERDİR
Tereyağı, vücudumuz için yararlı olan pek çok birleşeni bünyesinde barından sağlıklı ve besleyici bir yağ çeşididir. İçerisinde manganez, bakır, selenyum ve çinko gibi sağlığımız için faydalı pek çok madde yer alır. Aynı zamanda yüksek protein ve kalsiyum içerir. Bu meddeler sindirim sistemini koruyarak güçlendirir. Bağışıklık sistemini güçlendirerek sağlıklı bir yaşam sürmeye yardımcı olur. Tereyağının vücudumuz için diğer tüm faydaları şunlardır:
·Tereyağı antioksidan kaynağıdır. Bundan dolayı zararlı maddelerin vücuttan atılmasına yardımcı olur. Aynı zamanda enfeksiyon oluşumuna karşı da koruyucu görev görür.
·Besleyici özelliği ile doyurucu bir yapıya sahiptir. Bu nedenle tok tutarak daha az acıktırır.
·Düzenli olarak tüketildiğinde tiroid bezi daha dengeli çalışır.
·Bağırsaklardaki mikroorganizmalar ile mücadele eder. Mide ve bağırsak rahatsızlıklarının giderilmesine yardımcı olur.
·Yüksek kalsiyum oranı ile kemik gelişimi açısından oldukça faydalıdır. Kemik sağlığını ve gelişimini korur. Düzenli tüketilirse kemik erimesi ve kireçlenme gibi rahatsızlıkların azalmasına destek olur.
·Beyin sağlığını güçlendirerek yaşlılık dönemini daha sağlıklı geçirmeye yardım eder.
TEREYAĞI KALORİ VE BESİN DEĞERİ
Doğal ve taze tereyağı vitamin, mineral ve faydalı yağlar açısından oldukça zengin içeriğe sahiptir. Bünyesinde yüksek oranda protein barındıran tereyağı besin değeri oldukça yüksek bir yağ çeşididir. 100 gr tereyağı 753 kcal değerdedir. 100 gr tereyağı içerisinde 0,2 gr protein, 0,8 gr karbonhidrat, 83,2 gr yağ ,24 mg potasyum, 191 mg kolesterol, 11 mg sodyum ve 20 mg kalsiyumyer alır. Aynı zamanda içerisinde 559 IU A vitamini ve 0,09 g da demir bulunur.
TEREYAĞI İLE HAZIRLANAN BİRBİRİNDEN LEZZETLİ TARİFLER
Fırında Patates Püresi
Tereyağının lezzet kattığı tariflerden bir diğeri de patates püresidir. Hemen hemen herkes tarafından beğenilen patates püresini fırında yapmaya ne dersiniz.
Malzemeler:
3 adet büyük boy patates
1,5 çay kaşığı tuz
2 adet yumurta sarısı
2 yemek kaşığı tereyağı
Yarım çay kaşığı rendelenmiş muskat
Fırında Patates Püresi Nasıl Hazırlanır
Patatesleri önceden haşlayıp kabuklarını soyarak hazırlıyoruz. Patatesleri soğumadan bir kaba dilimleyerek içine tereyağı, tuz ve muskat rendesi ilave ediyoruz. Daha sonra patatesleri ezici yardımı ile püre haline getiriyoruz. Püre haline gelen patateslerin içine yumurta sarılarını da ekleyerek karıştırmaya devem ediyoruz. Pürüzsüz bir kıvama gelince sıkma poşetlerine doldurduğumuz püreyi yağlı kâğıt serili fırın tepsisine aralıklı olarak sıkıyoruz. Patates püresini önceden ısıtılmış 200 derece fırında patatesler hafif kızarana kadar ortalama 20 dakika pişiriyoruz. Fırından çıkardığımız patates püresini sıcak olarak servis tabağına alıp servis ediyoruz. Afiyet olsun!
Tereyağlı Pilav
Türk mutfağının en önemli yemeklerinin başında gelen pirinç pilavını mis gibi tereyağı ile daha da lezzetlendiriyoruz.
Malzemeler:
2 su bardağı pirinç
2 yemek kaşığı tereyağı
Tuz
3,5 su bardağı sıcak su
2 yemek kaşığı arpa şehriye
1 yemek kaşığı zeytinyağı
TEREYAĞLI PİLAV NASIL YAPILIR
Pirinçleri yıkayarak suyunun süzülmesi için süzgeçte bekletiyoruz. Pilav tenceresine tereyağı ve zeytinyağını alıyoruz. İçine arpa şehriyelerini ekleyerek renk değiştirene kadar kavuruyoruz. Daha sonra süzülen pirinçleri de ilave ederek kavurmaya devam ediyoruz. Tuzunu da ekledikten sonra 3-4 dakika kısık ateşte kavurup içerisine sıcak suyu ilave ediyoruz. Tencerenin kapağını kapatarak önce yüksek ateşte 4 dakika pişirip daha sonra altını kısıyoruz. Bu şekilde suyunu çekene kadar pişirdiğimiz pilavı ocaktan alarak 20 dakika dinlenmeye bırakıyoruz. Mis gibi kokan tereyağlı pilavımızı servis tabaklarına alıp servis edebiliriz. Afiyet olsun!
Fransız Usulü Pirinç Tatlısı
Tereyağı ile yapılan nefis tatlılardan biri: Fransız usulü pirinç tatlısı. Her ne kadar sütlaca benzetilse de pişirme şekli ve kullanılan malzemeler açısından farklılık göstermektedir.
Malzemeler:
3 yemek kaşığı tereyağı
2 yemek kaşığı esmer şeker
4,5 su bardağı süt
Yarım çay bardağı kısa taneli pirinç
1 tutam rendelenmiş muskat
Çeyrek limon kabuğu rendesi
FRANSIZ USULÜ PİRİNÇ TATLISI NASIL HAZIRLANIR
Geniş bir karıştırma kabının içine tereyağı, şeker, pirinç ve limon kabuğu rendesini koyuyoruz. Üzerine sütü de ekleyerek güzelce karıştırıyoruz. Tüm malzemeler tamamen karıştıktan sonra yağladığımız geniş bir fırın kabına döküyoruz. Son olarak üzerine rendelenmiş Hint cevizi (muskat) serpiştirerek önceden ısıtılmış 150 derece fırında yarım saat pişiriyoruz. Yarım saat sonunda tatlıyı fırından alarak spatula ile iyice karıştırarak tekrar fırına koyuyoruz. Pirinçlerin tamamen yumuşaması ve koyu bir kıvam alması için tatlıyı ara sıra fırından çıkarıp karıştırarak 2 saat daha pişiriyoruz. Son 30 dakika kala üzerinin kabuk tutması için karıştırma işlemini bırakıyoruz. Bu süre sonunda tatlıyı fırından alarak ılıması için bırakıyoruz. Üzeri kızaran tatlıyı servis tabağına alarak üzerini dilediğiniz gibi süsleyip servis edebilirsiniz. Afiyet olsun!
